Амнияти киберӣ (ки баъзан вақт онро амнияти компютерӣ низ меноманд) маҷмӯи усулҳо ва амалияҳои муҳофизат аз таҳдидҳои ҳамлагарони компютер, сервер, дастгоҳҳои мобилӣ, системаҳои электронӣ, шабакаҳо ва маълумот мебошад. Амнияти киберӣ дар соҳаҳои гуногун, аз тиҷорат то технологияи иттилоотӣ истифода мешавад. Дар ин самт якчанд намудҳои асосиро ҷудо кардан мумкин аст.

Дар ин радиф, фишинг яке аз бузургтарин таҳдидҳои амнияти киберӣ боқӣ мемонад, ки дар ин мақола панҷ намуди он, аз ҷумла усулҳои татбиқ ва чораҳои муҳофизатӣ мавриди таҳлил ва баррасӣ қарор гирифтааст. Маводи пешниҳодшуда барои мутахассисони соҳаи амнияти иттилоотӣ, роҳбарони созмонҳо ва доираи васеи хонандагон, ки ба таҳдидҳои киберӣ таваҷҷӯҳ доранд, аз манфиат холӣ нест. Почтаи электронӣ воситаи муҳими муошират аст, ки он ҳамчун манбаи асосӣ аз ҷониби ҳамлагарон истифода бурда мешавад. Ҳамлаҳои фишингӣ усулҳои муҳандисии иҷтимоиро барои фиреб додани маълумоти ҳассос ё вайрон кардани системаҳо истифода мебаранд. Илова бар ин, дар мақола таҳлили панҷ навъи маъмули мактубҳои фишинг омӯхта шуда, ҳамзамон роҳҳои муҳофизати он пешниҳод гардидааст. Намудҳои асосии мактубҳои фишингӣ: 1. Пешниҳоди тиҷорат Ҳамлагарон мактубҳоро бо услуби мукотибаи расмии корӣ эҷод намуда, ба ҳамкорӣ ё шарикӣ даъват мекунанд. Барои эътимоднокӣ, матн, лоиҳаҳои воқеии ва замимаҳо соҳаро зикр мекунад, ки дорои нармафзори зараровар мебошанд. Он чӣ гуна кор мекунад? Кушодани файли замимашуда рамзи зарароварро фаъол мекунад, ки он метавонад ба шабакаи корпоративӣ дастрасӣ диҳад. Мақсад: аз худ намудани маълумот ва вайрон кардани шабакаи корпоративӣ. 2. Фиреб додани олимон Мактубҳо аз номи донишгоҳҳои маъруф ё ташкилотҳои илмӣ ба муҳаққиқон ирсол мегарданд, ки он дар аксари ҳолат даъват ба конфронс бо истинод ба сайти фишинг аст. Ин чӣ гуна фаъол мегардад? Ҷабрдида истинодро пайгирӣ намуда, ба он эътибор медиҳад ва тасдиқи худро ворид мекунад, ки баъдан он аз ҷониби ҳамлагарон истифода бурда мешавад. Мақсад: Дастрасӣ ба маълумоти инфиродӣ ва корӣ. 3. Пешниҳоди тиҷорати қалбакӣ Мактубҳои дархостӣ барои хизматрасонӣ бо замимаҳо дар шакли WORD, EXCEL, PDF, EXE ирсол мегарданд, ки онҳо дар асл ба сайтҳои зараровар мансуб мебошанд. Ин чӣ гуна кор мекунад? ҳангоми кушодани истинод нармафзори махсуси ҷосусӣ насб карда мешавад, ки рамзҳо (парол) ва маълумотро медӯздад. Мақсад: Вайрон кардани ҳисобҳо барои фурӯши минбаъда. 4. Қаллобӣ бо имзои электронӣ Мактубҳо пешниҳод мекунанд, ки ҳуҷҷат тавассути хидматҳои маъруфи имзои электронӣ имзо карда шавад. Ҳамлагарон ҷабрдидаро барои ҷамъоварии маълумот ба сайтҳои қалбакӣ бо дархости имзо даъват мекунанд. Ин чӣ гуна кор мекунад? Ҷабрдида тавасути саҳифаи қалбакӣ эътибори худро ворид месозад, ки бо ин роҳ ба ҳамлагарон дастрасӣ медиҳад. Мақсад: Дуздии эътимоднома ва дастрасӣ ба системаҳои корпоративӣ. 5. Дастгирии техникии бардурӯғ Истифодабарандагон мактубҳоро бо векселҳои қалбакии хидматрасонӣ ва дастурҳо барои тамос бо "дастгирии техникӣ” мегиранд. Ин чӣ гуна кор мекунад? дар ҷараёни муошират ба ҷабрдида пешниҳод карда мешавад, ки нармафзори дастрасии дурдастро насб кунад, ки назорати дастгоҳро ба ҳамлагарон интиқол диҳад. Мақсад: Назорати дастгоҳ ва дастрасӣ ба захираҳо. Одамон аксар вақт пайванди заифи амният мешаванд. Дар зери таъсири стресс е саросемагӣ, онҳо бо кушодани мактубҳои шубҳанок е клик кардани истинодҳо хато мекунанд. Ҳамлагарон эҳсосотро ба мисли тарс е бетаъхирӣ моҳирона истифода мебаранд, то қурбониенро ба амалҳои беандеша водор созанд. Тавсияҳо оид ба муҳофизат: 1. Омӯзиши мунтазам оид ба шинохти платфорам ва ҳамлаҳои фишинг. 2. Истифодаи филтрҳои спам, нармафзори антивирус ва аутентификатсияи ду омил. 3. Назорати коркарди мактубҳо ва замимаҳои шубҳанок. 4. Пеш аз кушодани онҳо ба ирсолкунандагон, мундариҷаи мактубҳо ва истинодҳоро тафтиш кунед. Хулоса, ҳамлаҳои фишингӣ барои созмонҳо ва корбарони шабакаҳои комунникатсионӣ ва инфиродӣ таҳдиди назаррас доранд. Огоҳӣ аз усулҳо ва ҳадафҳои фишинг, ки бо тадбирҳои технологӣ ва таълимӣ тақвият дода шудааст, ба коҳиш додани хатарҳо мусоидат мекунад. Таҳқиқи ин мавзуъ ва татбиқи таҷрибаҳои беҳтарин баҳри ҳифзи инфрасохтори иттилоотӣ дар таъмини амнияти иттилоотии ҳар як шахс ва ҷомеа нақши калидӣ мебозад.