Маросими супурдани таҷҳизот ба ГНУ «Маркази омӯзиши яхдомҳои НАНТ»
19-уми январи соли 2023 дар лабораторияи сифатсанҷии об, изотопҳо ва санитарияи Ҳукумати Миллӣ «Маркази омӯзиши яхдомҳои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон» (ГНУ «Маркази омӯзиши яхдомҳои НАНТ») бо иштироки директори Агентии амнияти химиявӣ, биологӣ, радиатсионӣ ва ядроӣ Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон (Агентии ХБРЯ НАНТ) Илҳом Мирсаидзода маросими расмии супурдани таҷҳизоти лабораторӣ дар доираи ҳамкории техникии Созмони Байналмилалии Энергетикаи Атомӣ (МАГАТЭ) баргузор гардид.
Лабораторияи сифатсанҷии об, изотопҳо ва санитарияи ГНУ «Маркази омӯзиши яхдомҳои НАНТ» дар ҳамкорӣ бо МАГАТЭ ва Агентии ХБРЯ НАНТ бо мақсади омӯзиши яхдомҳо ва пушти барфӣ, назорат ва мониторинги вазъи онҳо, инчунин муайян кардани таркиби гидрологии оби яхдомҳо, кӯлҳо ва ҳавзаҳои яхсоз таъсис дода шудааст.
Саҳифаи муҳим он аст, ки дар маросими омодасозии таҷҳизоти лазерии «Picaro» дар лабораторияи сифатсанҷии об, изотопҳо ва санитарӣ ҳуҷҷатҳои қабул ва супурдани таҷҳизот байни Агентии ХБРЯ НАНТ имзо шуда, ҷонибҳо ба рушди минбаъдаи ҳамкории судманди дуҷониба изҳори манфиат карданд.
Дар суханронии худ директори Агентии ХБРЯ НАНТ, доктори илмҳои техникӣ, дотсент Илҳом Мирсаидзода ба ташаббуси Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон оид ба ҳифзи яхдомҳо ишора карда, аҳамияти эълони соли 2025 ҳамчун «Соли байналмилалии ҳифзи яхдомҳо» - ро муфассал шарҳ дод ва қайд кард, ки ин ташаббус саҳми ҷомеаи ҷаҳониро барои ҳалли масъалаҳои иқлим ва ҳифзи яхдомҳо бештар ҷалб менамояд.
Сипас, дар маросим директори ГНУ «Маркази омӯзиши яхдомҳои НАНТ», профессор Абдулҳамид Каюмов қайд намуд, ки ин лаборатория барои амалӣ намудани 5-умин ташаббуси Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон оид ба эълони соли 2025 «Соли байналмилалии ҳифзи яхдомҳо» таъсис дода шуда, ба рушди илм ва таҳкими фанни гляциология дар кишвар қадамҳои нав хоҳад гузошт. Ҳамчунин, ӯ қайд кард, ки бо дастгирии шуъбаи ҳамкории техникии МАГАТЭ ва Агентии ХБРЯ НАНТ таҷҳизоти лазерии «Picaro» дар лаборатория фаъол шуда, имкон медиҳад, ки тадқиқоти изотопӣ оид ба яхдомҳо ва пушти барфӣ бо усулҳои навовартарин амалӣ гардад.
Дар доираи ин лоиҳа кормандони лабораторияи сифатсанҷии об, изотопҳо ва санитарии марказ як моҳ таҳсил ва таҷрибаомӯзӣ оид ба усулҳои тадқиқоти изотопӣ дар Донишгоҳи Инсбрук, Ҷумҳурии Австрия гузаронидаанд.
Бо ин, метавон хулоса кард, ки чунин усули таҳқиқи яхдомҳо дар сатҳи ҷаҳонӣ хеле кам дида мешавад ва татбиқи он дар марказ инноватсионӣ буда, ҳамзамон ба рушди илмҳои гляциологӣ ва усулҳои нави тадқиқи яхдомҳо мусоидат менамояд, ҳамон тавре ки бо сиёсати пешгирифта ва чораҳои имрӯзаи роҳбарияти Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи омӯзиш ва ҳифзи яхдомҳо амалӣ гардидааст.
